Z doświadczeń długoletniego opiekuna Samorządu Uczniowskiego

Opiekę nad Samorządem Uczniowskim w Zespole Szkół nr 3 w Kutnie objęłam
we wrześniu 1986 roku i z przerwą – kiedy zadania tego podjęła się p. Anna Janiak, sprawowałam ją 20 lat. Pierwszy rok pracy z samorządem minął bardzo szybko i pozwolił mi uświadomić sobie, że ten rodzaj zajęć daje mi wiele satysfakcji. W krótkim czasie przekonałam się, że znaczna część młodzieży ma wspaniałe pomysły, dużo dobrych chęci i ogromny zapał. Postanowiłam to jak najlepiej wykorzystać. Kolejne lata przyniosły nowe doświadczenia, sukcesy – pozwoliły spojrzeć na uczniów z innej strony. W miarę upływających miesięcy zaczynałam coraz bardziej rozumieć pobudki, którymi kierują się młodzi ludzie, podejmując pracę społeczną na rzecz szkoły.

Samorząd Uczniowski rozpoczynał coroczne działania w dniu 1 września. Zwykle przygotowywał wystąpienia zawierające życzenia kierowane do nauczycieli i uczniów. We wrześniu ustalano również plan pracy  na  dany rok szkolny. Jego założenia  obejmowały:  uroczystości  szkolne, imprezy, spotkania, debaty, konkursy,  współpracę z nauczycielami, rodzicami,  ze strukturami samorządowymi, organizacjami działającymi na rzecz edukacji  oraz  wiele innych przedsięwzięć.

Od wielu lat pierwszym zadaniem Samorządu jest program przygotowywany z okazji „otrzęsin” klas pierwszych. Na ogół są to różne formy rywalizacji, gry, zmagania konkursowe. Wszystko odbywa się w odpowiedniej scenerii. Pomysły – czasami niezwykłe – służyły świetnej zabawie. Często w przygotowanie „otrzęsin” włączają się także wychowawcy.

W październiku, w dniu Święta Komisji Edukacji Narodowej, młodzież zwykle prezentowała program artystyczny przygotowany przez członków sekcji kulturalno-oświatowej. Wśród  wielu programów  bywały kabarety,  koncerty życzeń, montaże literacko-muzyczne. Autorami większości scenariuszy byli sami uczniowie.

Druga połowa października oraz pierwsza dekada listopada to czas przygotowań do  wyborów.  Wybory  do Samorządu  Uczniowskiego były zawsze  tajne i demokratyczne.      W czasie kampanii przedwyborczej  prezentowano kandydatów,  zapoznawano wszystkich    z ordynacją wyborczą, organizowano spotkania, podczas których  kandydaci przedstawiali swoje propozycje, plany i koncepcje dotyczące działań Samorządu, a następnie zamieszczano   zdjęcia kandydujących uczniów w gablotach  w holu szkoły.  Na kilka dni przed wyborami  ustępujący Samorząd organizował spotkania młodzieży z kandydatami do nowego zarządu.

W przededniu wyborów komisja wyborcza składająca się z uczniów różnych klas przygotowywała urnę wyborczą, a w dniu wyborów czuwała nad ich prawidłowym przebiegiem. Zdjęcia nowych członków Rady Samorządu zamieszczano w gablocie.

W listopadzie  młodzież działająca w Samorządzie organizowała ,,Dzień bez papierosa”. Starała się zwrócić uwagę  swoim koleżankom  i kolegom  na szkodliwość nikotyny poprzez aktualizację gablot samorządowych lub  akcje typu ,,Chodzący papieros ”.

W grudniu odbywały się akcje  charytatywne. Od wielu lat SU  organizował  pomoc dla najbardziej potrzebujących. Słodycze, owoce, zabawki  przekazywano dzieciom z Ośrodka Wychowawczego ,,Tęcza’’. W ostatnim  tygodniu poprzedzającym święta Bożego Narodzenia grupa przedstawicieli Samorządu odwiedzała Ośrodek  Szkolno – Wychowawczy przy ulicy Deotymy w Kutnie. W czasie odwiedzin   uczniowie zwykle  spędzali kilka godzin  z  dziećmi, rozmawiając i bawiąc się z nimi. Dla młodzieży były  to doskonałe lekcje wychowawcze, które pozwalały poznać potrzeby emocjonalne wychowanków domu oraz zrozumieć wiele ich zachowań.

Samorząd  w swojej działalności wspierał również organizacje charytatywne takie jak: Polskie Towarzystwo do Walki z Kalectwem oraz Fundacja „Serce i Pomoc Chorym               i Potrzebującym Dzieciom”. Nasze wsparcie polegało na sprzedaży krzyżówek nadesłanych przez w/w organizacje i rozprowadzaniu kalendarzyków wspomnianej fundacji. Wspomagając organizacje charytatywne,  młodzież uwrażliwiała się na potrzeby chorych i potrzebujących dzieci. W ramach działań charytatywnych organizowano w szkole wiele akcji, np. „Liptonek”. W czasie jej trwania zebrano kilka kilogramów etykietek od herbaty „Lipton”. Firma ta w zamian za etykietki ufundowała wózek inwalidzki dla jednego z wychowanków przedszkola integracyjnego. Wsparcia udzielono również dzieciom chorym na mukopolisacharydozę. Samorząd Uczniowski włączył się w ogólnopolską akcję charytatywną „Prezent pod choinkę”. W jej ramach przygotowywano paczki dla dzieci polskich z Ukrainy oraz zakupiono książki dla  polskiej szkoły im. Jana Pawła II w Wilnie. Organizatorem akcji było Centrum Misji i Ewangelizacji Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego. W kolejnych latach wysyłano od 3 do 8 paczek zawierających przybory szkolne, maskotki, kosmetyki, książki, odzież: szaliki, rękawiczki, czapki.

W grudniu organizowano też „Szkolne Mikołajki”. Z samorządowego funduszu przeznaczano pewną kwotę pieniędzy na zakup drobnych upominków w postaci słodyczy, jabłek, maleńkich maskotek. Przedstawiciel  Samorządu w stroju Mikołaja przechadzał się po szkole podczas kolejnych przerw, obdarowując uczniów i nauczycieli drobnymi prezentami.  „Mikołajki” szkolne zawsze  podobały się młodzieży i na  długo zostały włączone do stałego programu samorządowych  przedsięwzięć.

Okres poprzedzający święta Bożego Narodzenia to czas wzmożonej pracy tej organizacji. Przygotowywano życzenia świąteczne,  umieszczano je w gablotach, na drzwiach pracowni i pokoju nauczycielskiego. Współpracowano z katechetami, którzy przygotowywali Jasełka.

Styczeń był zwykle okresem podsumowań naszej pracy samorządowej oraz udziału w Wielkiej Orkiestrze Świątecznej Pomocy. To czas, kiedy młodzież określała najważniejsze zadania  na drugie półrocze.

,,Walentynki” to dzień, który staraliśmy się zaakcentować poprzez „pocztę walentynkową”. Zwykle na kilka dni wcześniej uczniowie poszczególnych klas wrzucali do skrzynki kartki z życzeniami dla swoich ,,walentynek”. Najczęściej do życzeń dołączano prośbę o piosenkę.

W marcu działacze Samorządu pomagali w organizowaniu ważnych imprez promujących naszą szkołę w środowisku – „dni otwartych drzwi” oraz Targów Edukacyjnych w Starostwie.

Kwiecień to miesiąc, kiedy uroczyście obchodzony jest Dzień Patrona szkoły -Władysława Grabskiego. Samorząd Uczniowski  przeprowadza między innymi plebiscyt „Grabki” (nagroda wzięła nazwę od nazwiska patrona). „Grabkami’’ wyróżniani są nauczyciele w kilku wybranych przez  młodzież kategoriach.

W czerwcu każdego roku SU, współpracując z Radą Pedagogiczną, opiniuje kandydatury najlepszych uczniów do nagrody Prezesa Rady Ministrów. Wychowawcy poszczególnych klas zgłaszają swoich najlepszych uczniów z poszczególnych typów szkół, następnie wyłoniona grupa odbywa spotkanie z Samorządem Uczniowskim, w czasie którego kandydaci do nagrody dokonują autoprezentacji. Następnie odbywa się głosowanie. Ostatecznego wyboru najlepszych kandydatów dokonuje Rada Pedagogiczna.

Czerwiec jest dla Samorządu również miesiącem podsumowań podjętych działań i chwilą na refleksję, która pomaga  dostrzec  sukcesy, ale również  niedociągnięcia.

Aktywność samorządowa uczniów przejawiała się również w innych obszarach. Przez wiele lat utrzymywaliśmy stały kontakt z Młodzieżowym Ośrodkiem Szkolno- Terapeutycznym  ,,MOST’’ w Kutnie. Młodzi ludzie przeżywają różne kryzysy, mają – złożone niekiedy – kłopoty, w okresie dojrzewania są mocno sfrustrowani, co skutkuje  ucieczką od realnego świata we wszelkiego typu uzależnienia. W tych trudnych sprawach mogliśmy konsultować się ze specjalistą kierującym tym ośrodkiem – panem  Piotrem  Wójcińskim.

Samorząd Uczniowski naszej szkoły ma kilkuletnią tradycję współpracy z Wydziałem Edukacji, Kultury i Sportu przy Urzędzie Miejskim w Kutnie. Wielokrotnie, na przestrzeni kolejnych lat, młodzież uczestniczyła w spotkaniach Komitetu Roboczego Młodzieżowej Rady Miasta Kutna, włączając się w pracę struktur samorządowych oraz w proces podejmowania decyzji  wpływających na sposób i jakość życia.

Samorządowcy uczestniczyli również w Zjeździe Młodzieżowego Sejmiku Województwa Łódzkiego w Łodzi oraz brali udział w konferencji pod hasłem ,,Młodzież wobec wyzwań polityki prorodzinnej” organizowanej pod patronatem Prezesa Rady Ministrów Jerzego Buzka  w  Teatrze Wielkim  w Łodzi  w 2001 r.

Mając na względzie promocję naszej szkoły, jej osiągnięcia i sukcesy, staraliśmy się zainteresować środowisko lokalne odbywającymi się u nas uroczystościami, imprezami szkolnymi, akademiami, konkursami, wydarzeniami. Media uczestniczyły w wielu ciekawych przedsięwzięciach z życia szkoły.

Ważnym wydarzeniem dla działaczy Samorządu Szkolnego były Sejmiki Samorządów Szkolnych Szkół zrzeszonych w Fundacji Liceów Handlowo-Kupieckich. Pierwszy zjazd odbył się z inicjatywy dyrektora naszej szkoły, pani mgr Zofii Falborskiej  w 1999 roku. W obradach brali udział aktywiści wraz z opiekunami Samorządów Uczniowskich z całej Polski, szkół zrzeszonych w tej Fundacji. Zarówno młodzież jak i opiekunowie uczestniczyli w spotkaniach warsztatowych, w czasie których dyskutowano nad różnymi problemami dotyczącymi szkoły, młodzieży i samej organizacji. Główny temat obrad I Sejmiku brzmiał: ,,Przemoc i agresja oraz sposoby zapobiegania i zwalczania”. Jako opiekun Samorządu przeprowadziłam wówczas zajęcia warsztatowe, a wygłoszony przeze mnie referat „Szkoła a niedostosowania i patologie społeczne” stanowił punkt wyjścia do dyskusji. Materiały  opracowane w grupach w czasie zajęć warsztatowych stanowiły pomoc dla wychowawców poruszających tematy dotyczące agresji, przestępczości, sekt i wielu innych zagrożeń współczesnego świata.

Kolejny Ogólnopolski Zjazd Samorządów Uczniowskich, w którym uczestniczyliśmy odbył się w maju 2000 roku w Olsztynie. Tematem forum były „Kryteria sukcesu wychowawczego szkoły w/g hierarchii ważności”. Uczestnicy zjazdu zostali  wyposażeni w materiały, które wykorzystano potem na lekcjach. III Forum Samorządów Uczniowskich, w którym  również wzięliśmy udział, zorganizowano   w Szczecinku w  październiku 2001 roku. Warsztaty dla młodzieży obejmowały dwa zagadnienia „Szkolna moda, czyli granice dowolności” oraz „Co tworzy atmosferę szkoły?” W marcu 2002 roku odbyło się jeszcze jedno  Ogólnopolskie Forum Samorządów Uczniowskich w Tczewie. Tematy poruszane na tymże forum to: ,,Samorząd Uczniowski i jego miejsce w życiu społecznym’’ oraz ,,Samorząd Uczniowski jako miejsce przygotowania do skutecznego działania”.

W roku 2003 SU zainicjował tzw. „Dni dobrej kultury”. Kilka dni wcześniej nauczyciele i pracownicy szkoły zgłaszali swoje kandydatury w plebiscycie na najkulturalniejszego ucznia i najkulturalniejszą klasę. Wyniki ogłaszano w dniu obchodów. W programie „Dnia dobrej kultury” młodzież wraz z opiekunem organizowała konkurs wiedzy o savoir  vivre oraz wykład na temat „Kultura osobista a kultura zawodu”.  Dla zwycięzców konkursów przygotowywaliśmy drobne nagrody w postaci książek i albumów. Dzień dobrej kultury mobilizował uczniów do właściwego zachowania się.

Każdego roku najbardziej aktywni członkowie Samorządu Uczniowskiego oraz innych organizacji szkolnych uczestniczą w wycieczce ufundowanej przez Dyrekcję oraz Radę Rodziców .

W ciągu  długoletniej pracy z uczniami starałam się  dostrzegać ich młodzieńczy zapał, dobre chęci i zdolności. Jako opiekun Samorządu kierowałam się hasłem: ,,Młodzież darzona uznaniem uczy się,  że dobrze jest mieć cel, a otoczona przyjaźnią uczy się radości życia’’. Hołdując tej zasadzie, osiągaliśmy i osiągamy  wiele sukcesów. O niektórych z nich starałam się krótko opowiedzieć jako jeden z długoletnich opiekunów tej formy organizacji.

Chciałabym jednocześnie podkreślić, że na przestrzeni wszystkich tych lat naszą pracę wspierała dyrekcja szkoły. Szczególnie dziękuję przy tej okazji: Pani dyrektor Zofii Falborskiej,   Paniom wicedyrektor: Agnieszce Zawadzkiej i Henryce Engel.

W roku szkolnym 2009/2010 opiekę nad Samorządem przejęła młoda nauczycielka informatyki – Monika Kowalska.